" การให้อาหารนกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ดังนี้ "

อาหาร การให้อาหาร และการดูแลรักษานก อาหารถือเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการดำรงชีพ การเลี้ยงนกก็เช่นกัน การให้อาหารนกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ดังนี้ 1. อาหารจากธรรมชาติ 2. อาหารสังเคราะห์ 1. อาหารจากธรรมชาติ แบ่งเป็น 3 ชนิดได้แก่ 1.1 อาหารจากพืช ซึ่งจะช่วยให้คุณค่าทางอาหาร เช่น วิตามินต่างๆ ได้แก่ ผลไม้ต่างๆ เช่น มะละกอสุก กล้วยสุกชนิดต่างๆ ผลตำลึงสุก แตงกวา ลูกไทร ลูกก้างปลา และผลไม้พื้นเมืองและผลไม้ป่าทั่วๆ ไป นกเลี้ยงก็เหมือนกับนกธรรมชาติทั่วๆ ไป หลักการให้อาหารก็คล้ายๆ กัน เพียงแต่นกเลี้ยงมีรายละเอียดปลีกย่อยต่างๆ ของการให้อาหารเพิ่มขึ้นมาอีก เช่นเดียวกับสัตว์ปีกชนิดอื่นๆ ปกติไม่ว่าจะเป็นนกหรือไก่ที่หากินอยู่ตามธรรมชาติ เมื่อรู้สึกว่าตัวเองมีอาการไม่สบายจะหายาสมุนไพรจากธรรมชาติมากินเอง เช่น พริกสด ยอดผักหวาน พริกไทยสด ฯลฯ สำหรับผลไม้ที่นำมาให้นก เช่น มะละกอสุก แตงกวา กล้วยน้ำว้า ต้องหมั่นเปลี่ยนให้นกใหม่ ทุกวัน เพราะ หากค้างคืน จะทำให้ผลไม้บูดเน่าเสีย มีรสเปรี้ยว อาจจะขึ้นรา หากนกกินเข้าไปอาจทำให้ท้องเสียได้ 1.2 อาหารจากสัตว์ ซึ่งจะให้คุณค่าทางอาหารด้านโปรตีน และแคลเซียมต่างๆ ได้แก่ แมลงต่างๆ เช่น จำพวกมด ไม่มดแดง แต่ต้องใช้ไข่และตัวอ่อนของมดเท่านั้น หากมีแก่อาจทำอันตรายนกได้ นอกจากนี้ยังมีจำพวกแมลง เช่น ตั๊กแตน ตัวหนอนต่าง สำหรับหนอนนก เมื่อก่อนผู้เลี้ยงนกมักจับตั๊กแตนตามธรรมชาติ ตัวสีขาวขนาดเล็ก ถึงกลางมาให้นกกินโดยการดึงปีกและขาหลังออก เพื่อป้องกันการติดคอ การให้นกกินตั๊กแตนจะทำให้นกคึกคักตื่นตัวตลอดเวลา แต่ในสภาพปัจจุบันวิธีการดังกล่าวนับว่าไม่สะดวก สำหรับผู้เลี้ยงนกที่อยู่ในเมือง และผู้ที่หน้าที่การงานรัดตัวมีเวลาน้อย การใช้หนอนนกที่มีขายอยู่ตามท้องตลาดและร้ายขายนกทั่งไป จึงเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ใช้เลี้ยงนกอย่างสะดวกขึ้น ประโยชน์ของหนอนนก คือ เสริมโปรตีนให้แก่นก นกจะแข็งแรง สมบูรณ์ขึ้น อนึ่งกุศโลบายที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งของการใช้หนอนนกเพื่อเลี้ยงนก คือ เพื่อฝึกความเชื่อแก่นกป่าที่นำมาเลี้ยง โดยใช้หนอนฝึกความเชื่อง ใช้หนอนเป็นตัวล่อ คือ ให้นกเข้ามากิน เมื่อทำบ่อยๆ ครั้ง นานๆ เข้านกก็จะมีความคุ้ยเคยมากขึ้น ซึ่งจะมีผลดีเมื่อนำนกออกแข่งขัน เมื่อนกมีความเชื่อ จะไม่ตื่นสนาม ตื่นกรรมการ ตื่นกลุ่มคนที่เชียร์ 1.3 อาหารพิเศษจากผู้เลี้ยงปรุงขึ้นเอง เป็นอาหารที่ใช้เพื่อเสริมให้แก่นก นอกเหนือจากอาหารหลัก เพื่อให้นกมีร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์ คึกคักตื่นตัวตลอดเวลาหรือเพื่อให้การรักษาอาการป่วยไข้ของนกให้ได้ผลดียิ่งขึ้น เช่น 1.3.1 ข้าวสวยสุกผสมแกงส้มภาคใต้ ผู้เลี้ยงนกในท้องถิ่นทางภาคใต้นิยมใช้เป็นอาหารเสริมให้นกกิน สรรพคุณนั้นกล่าวกันว่า เพื่อทำให้นกสมบูรณ์แข็งแรงคึกคักเร็วขึ้น และไม่ป่วย อาจเป็นเพราะเครื่องแกงส้ม มีส่วนประกอบของสมุนไพรหลายชนิดนั่นเอง 1.3.2 พริกสดแช่น้ำผึ้ง หั่นพริกขี้หนูสุดสดๆ เป็นชิ้นขนาดพอประมาณ ขนาดที่นกรับประทานได้พอดี (หากจะให้ดีต้องเป็นน้ำผึ้งป่าเดือนห้า เพราะ เป็นน้ำผึ้งที่อุดมไปด้วยน้ำหวานจากเกสรพืชพรรณสมุนไพรนานาชนิด) เป็นชิ้นขนาดพอประมาณขนาดที่นกรับประทานได้พอดี แล้วแช่ในน้ำผึ้งที่เตรียมไว้ เพื่อให้นกกิน ทำในลำคอนกโปร่งโล่ง ขับถ่ายสะดวก บางตำราบอกว่า เป็นการทำให้น้ำเสียงใสกังวานไม่แตกพร่า 1.3.3 อาหารสูตรที่ผู้เลี้ยงนกส่วนใหญ่ใช้ อีกสูตรหนึ่งคือ ใช้ไข่ต้มเอาเฉพาะไข่แดงนำไปตากให้แห้ง , ถั่วลิสงป่น หรือ ถั่วเหลือง , แคลเซียมสำหรับสัตว์ปีกกิน และนมผงที่ใช้เลี้ยงเด็ก นำส่วนผสมทั้งหมดคลุกเคล้าแล้วบดให้ละเอียด นำตากแดดให้แห้งสนิท เก็บไว้ในขวดปิดฝาให้สนิท ให้นกป่าหรือเลี้ยงนกใหม่ที่เพิ่งได้มา เพื่อให้นกมีความแข็งแรง ความสมบูรณ์ คึกคัก ขนสวยเป็นมันวาว 2. อาหารสังเคราะห์ อาหารเม็ดสำเร็จรูป เป็นอาหารเม็ดเล็กๆ บรรจุซอง จำหน่ายทั่วไปในท้องตลาด อาหารอัดเม็ดสำเร็จรูปมีประโยชน์ เพราะมีธาตุอาหารเสริมที่นกต้องการ เช่น โปรตีน แคลเซียมช่วยบำรุงกระดูก และธาตุอื่นที่จำเป็น แต่ถ้าให้กินเกินไปจะทำให้นกอ้วนขี้เกียจไม่ค่อยปราดเปรียวเท่าที่ควร ส่วนอาหารสำเร็จรูปแบบอื่นๆ ที่มีแต่ไม่นิยมคือชนิดผง เพราะเมื่อนกกิน อาหารเป็นฝุ่นเข้าจมูก ทำให้นกจามได้